De ziekte van Lyme herkennen bij paarden

De ziekte van Lyme, ook wel bekend als borreliose, is een infectieziekte die zowel mensen als dieren treft, met name paarden. Hoewel de ziekte niet besmettelijk is, kan deze door teken overgedragen vectorinfectie een scala aan symptomen bij paarden veroorzaken, van koorts tot neurologische schade. In dit artikel bespreken we de oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van de ziekte van Lyme bij paarden, evenals preventiemethoden om je paard tegen deze infectie te beschermen.

Wat veroorzaakt deze ziekte?

Borreliose of de ziekte van Lyme is een infectie die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi, die wordt overgebracht door tekenbeten. Deze bacterie behoort tot een familie van spirocheten en is geïdentificeerd in 11 ondersoorten, waarvan er verschillende paarden kunnen besmetten. De belangrijkste vector van de ziekte is de teek van het geslacht Ixodes, en in Europa is de teek die er het vaakst bij betrokken isIxodes ricinus. Deze teek leeft in vochtige, beboste gebieden, waar hij wacht tot hij een gastheer vindt om te parasiteren, zoals een paard.

De ziekte van Lyme werd voor het eerst beschreven in de Verenigde Staten, maar is nu wijdverbreid in Europa. Paarden kunnen de ziekte van Lyme oplopen door een beet van een besmette teek, maar de ziekte wordt niet onmiddellijk overgedragen. Het is belangrijk om te weten dat deze ziekte niet besmettelijk is tussen paarden. Dieren die drager zijn van de bacterie kunnen deze niet rechtstreeks overbrengen op andere dieren door contact.

Naast teken kunnen ook andere insecten zoals vlooien, muggen en paardenvliegen deze ziekte overbrengen, hoewel teken de belangrijkste overbrengers blijven. Borreliose is een zoönose die niet alleen dieren maar ook mensen treft, waardoor het een groot probleem is voor de volksgezondheid en de veterinaire gezondheid.

Wat zijn de symptomen van de ziekte van Lyme bij paarden?

De symptomen van de ziekte van Lyme bij paarden variëren sterk en zijn vaak niet erg specifiek, waardoor de diagnose moeilijk is. Het interval tussenbesmetting en de eerste klinische verschijnselen blijft onzeker, maar paarden vertonen soms vage symptomen, die gemakkelijk verward kunnen worden met andere ziekten.

Aangetaste paarden kunnen koorts, lusteloosheid, anorexie en chronische vermagering vertonen. Sommige paarden kunnen ernstiger verschijnselen krijgen zoals gewrichtspijn (artritis), stijfheid of sporadische kreupelheid. Gezwollen gewrichten en oogproblemen zoals uveïtis zijn niet ongewoon . Deze oogontstekingen kunnen soms leiden tot verlies van gezichtsvermogen als ze niet snel worden behandeld.

Neurologische symptomen, hoewel zeldzaam, kunnen ook voorkomen. Paarden kunnen tekenen van halsstijfheid, spieratrofie of zelfs verminderde motorische coördinatie (ataxie) vertonen. In de ernstigste gevallen kunnen perifere zenuwaandoeningen zoals een verlies van anale tonus worden waargenomen.

De ziekte kan zich ook asymptomatisch manifesteren. Bij sommige experimentele infecties vertoonden paarden tekenen van contact met de bacterie zonder zichtbare symptomen te ontwikkelen. Dit maakt vroegtijdige opsporing van de ziekte van Lyme des te gecompliceerder.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose van de ziekte van Lyme bij paarden is complex en berust voornamelijk op laboratoriumtests. Gezien het beperkte aantal beschikbare onderzoeken is het vaak moeilijk om een definitieve diagnose te stellen. Diagnostische methoden omvatten serologische testen en moleculair biologische analyses.

Serologie wordt gebruikt om de immuunrespons van het paard op de infectie vast te stellen. Veelgebruikte tests zijnIFI (indirecte immunofluorescentie),ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay) en Western blot, die de aanwezigheid vanspecifieke antilichamen tegen Borrelia aantonen. Deze tests zijn echter niet altijd helemaal betrouwbaar, omdat een paard drager van de bacterie kan zijn zonder klinische symptomen te ontwikkelen.

Moleculair biologische testen, zoals PCR (polymerase kettingreactie), zijn gericht op het direct detecteren van het DNA van de bacterie in het bloed of weefsel van het paard. Hoewel PCR nauwkeurigere resultaten kan geven, is het niet altijd effectief, omdat de bacterie niet altijd in grote hoeveelheden in het bloed aanwezig is.

De ELISA- en Western Blot-tests worden het meest gebruikt in de veterinaire praktijk. De ELISA-test wordt gebruikt om de aanwezige antilichamen tegen Borrelia te kwantificeren, terwijl de Western Blot een meer specifieke bevestiging van de resultaten geeft. De PCR-test, hoewel soms minder overtuigend bij paardachtigen, kan nuttig zijn voor het detecteren van de bacterie in specifieke weefsels zoals synoviale vloeistof of cerebrospinale vloeistof.

Welke behandelingen zijn er beschikbaar?

De behandeling van de ziekte van Lyme bij paarden is voornamelijk gebaseerd op het gebruik vanantibiotica. De bacterie die de ziekte veroorzaakt, moet langdurig met antibiotica worden behandeld om deinfectie te elimineren. De keuze van de behandeling en de duur ervan variëren echter afhankelijk van de ernst van de symptomen en de algemene gezondheidstoestand van het paard.

Tetracyclines en bèta-lactamines zijn de meest voorgeschreven antibiotica voor paarden met de ziekte van Lyme. Doxycycline, oraal toegediend, enoxytetracycline, intraveneus toegediend, worden vaak gebruikt. Deze medicijnen helpen de vermenigvuldiging van de bacterie te remmen en verminderen de ontsteking die gepaard gaat met de infectie.

Houd je strikt aan de door je dierenarts voorgeschreven doses om onvolledige of onjuiste behandeling te voorkomen. Dit laatste kan leiden tot ernstige bijwerkingen, waaronder spijsverteringsproblemen. In ernstige gevallen, wanneer er sprake is van neurologische of gewrichtsschade, kan een langere kuur nodig zijn.

Dierenartsen schrijven niet-steroïde ontstekingsremmers voor om de pijn enontsteking te verlichten. In gevallen vanuveïtis gebruiken ze mydriatische oogdruppels en corticosteroïden om de ogen te beschermen ende ontsteking te verminderen.

Wat zijn de natuurlijke alternatieven?

Conventionele behandelingen worden versterkt door hetgebruik van geneeskrachtige planten, die het herstel van de ziekte van Lyme bij paarden versnellen. Onder deze planten valt Cardera op door zijn krachtige antibacteriële eigenschappen tegen spirocheten zoals Borrelia burgdorferi.

Snijbiet heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen en helpt het lichaam te ontgiften door organen zoals de lever en nieren te ondersteunen. Deze plant verlicht effectief gewrichtspijn en versterkt het immuunsysteem, essentiële ondersteuning voor paarden die lijden aan de ziekte van Lyme.

Andere planten, zoals Mariadistel, rijk aan silybine, bieden een krachtig hepatoprotectief effect. Ze helpen de lever te beschermen tegen de gifstoffen die vrijkomen uit de bacteriën. Rozemarijn en Desmodium zijn ook planten die bekend staan om hun ontgiftende en leverstimulerende eigenschappen.

Bonenkruid is op zijn beurt een krachtige natuurlijke antibacteriële stof, nuttig in de strijd tegen secundaire infecties die kunnen optreden bij de chronische ziekte van Lyme.

Wat kan er gedaan worden om de ziekte van Lyme te voorkomen?

Helaas is er momenteel geen vaccin beschikbaar tegen borreliose bij paarden. Preventie is daarom gebaseerd op maatregelen om de blootstelling aan teken te verminderen. Dit omvat het behandelen van weilanden om teek-vriendelijke habitats te elimineren en paarden dagelijks te controleren op teken.

Het is aan te raden om te voorkomen dat paarden in de zomermaanden door bossen lopen waar teken voorkomen. Anti-teekproducten kunnen ook op paarden worden aangebracht voordat ze erop uit gaan om het risico op tekenbeten te verminderen.

Tot slot kunnen door regelmatige en zorgvuldige verzorging teken in een vroeg stadium worden opgespoord en verwijderd voordat ze de ziekte overbrengen. Preventie richt zich vooral op het verminderen van teekvriendelijke habitats en moedigt hetgebruik van geschikte producten aan om paarden te beschermen.