Oorschurft, ook bekend als otacariose, is een veel voorkomende parasitaire ziekte bij honden, katten en fretten. Otodectes cynotis, een mijt, veroorzaakt de ziekte door zich te voeden met oorsmeer en huidresten in de gehoorgang van het dier. Deze zeer besmettelijke ziekte kan leiden tot ernstige complicaties als ze niet snel wordt behandeld.
Wat veroorzaakt deze ziekte?
Oorschurft of otacariose wordt veroorzaakt door een mijt, Otodectes cynotis. De mijt leeft en voedt zich in de gehoorgang van het dier. Deze microscopische parasiet voedt zich met oorsmeer en huidresten. De mijten vermenigvuldigen zich snel en leggen eitjes in de gehoorgang, waar de larven uitkomen en zich binnen een paar weken ontwikkelen tot volwassen dieren.
Deze parasitaire ziekte is zeer besmettelijk en wordt gemakkelijk overgedragen door direct contact tussen een besmet dier en een gezond dier. Katten en honden die in groepen of gemeenschappen leven lopen een bijzonder risico, net als jonge dieren die door hun moeder besmet kunnen zijn. Overdracht kan ook plaatsvinden door eenvoudige ontmoetingen tussen dieren, bijvoorbeeld tijdens wandelingen of bezoeken aan de dierenarts.
De parasiet Otodectes cynotis, die specifiek is voor honden, katten en fretten, nestelt zich in de gehoorgang. Hij veroorzaakt een lokale ontstekingsreactie. Deze ontsteking is te wijten aan de aanwezigheid van mijten die zich voeden met oorsmeer en huidresten. De vrouwtjes leggen hun eitjes in de gehoorgang. De larven die uitkomen, zetten de voortplantingscyclus voort. Zo vergroten ze de besmetting.
Het is belangrijk om op te merken dat deze ziekte ook konijnen kan treffen, hoewel de verantwoordelijke parasiet een andere soort is, Psoroptes cuniculi. De symptomen en de manier van overdracht blijven gelijk, waardoor oormijt een ziekte is die eigenaars van verschillende diersoorten zorgen baart.
Wat zijn de symptomen van oormijt?
De symptomen van oormijt verschillen licht tussen honden en katten, hoewel bepaalde gemeenschappelijke symptomen bij beide soorten kunnen worden waargenomen.
Bij honden
Bij honden uit oormijt zich als intense jeuk. Honden krabben vaak aan hun oren, vaak zo erg dat ze zichzelf verwonden. De binnenkant van het oor kan rood en ontstoken worden, met overmatige productie van zwartachtig, stinkend oorsmeer, rijk aan parasieten. Door te krabben kan de hond bloedvaten scheuren, wat leidt tot de vorming van een othematoom, een ophoping van bloed tussen de huid en het kraakbeen van het oor, waardoor het naar beneden hangt en opzwelt.
Bij katten
Bij katten kunnen de symptomen discreter zijn, maar de bruinachtigebinnenkant van het oor is kenmerkend. Katten krabben ook aan hun oren, schudden vaak met hun kop en kunnen roodachtige korsten gemengd met oorsmeer hebben. Pruritische otitis veroorzaakt door mijten kan het binnenoor beschadigen, wat kan leiden tot evenwichtsverlies en wankelen.
Katten kunnen ook jeuk vertonen op andere delen van hun lichaam, zoals de kop, nek, staartbasis en rug, omdat de parasieten zich buiten de oren kunnen verspreiden. Droog, zwart oorsmeer dat op koffiedik lijkt en een ongebruikelijke geur die uit de oren komt, zijn duidelijke indicatoren van oormijt.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Voor de diagnose van oormijt moet je naar de dierenarts, die de oren van je huisdier volledig onderzoekt. De dierenarts gebruikt meestal een otoscoop om de gehoorgangen te inspecteren op parasieten, infecties of vreemde voorwerpen. Als er tekenen van schurft verschijnen, zal de dierenarts een oorsmeermonster nemen voor microscopisch onderzoek naar de aanwezigheid vanOtodectes cynotis.
Het is cruciaal om oorschurft te onderscheiden van andere soorten oorinfecties, veroorzaakt door mijten zoals sarcoptes, demodex of bacteriële en schimmelinfecties. De dierenarts kan ook controleren op vreemde voorwerpen, die de primaire oorzaak van de oorinfectie kunnen zijn.
Bij twijfel wordt het oorsmeermonster onder een microscoop geanalyseerd om de aanwezigheid van parasieten te bevestigen. Deze stap zorgt ervoor dat de voorgeschreven behandeling effectief is tegen de Otodectes cynotis mijt. Het is belangrijk om snel te behandelen om ernstigere complicaties te voorkomen, zoals ernstige otitis externa, die zich kan verspreiden en het binnenoor kan beschadigen, waardoor evenwichtsproblemen kunnen ontstaan.
Welke behandelingen zijn er beschikbaar?
De behandeling van oorsmeer begint met het grondig reinigen van de gehoorgang met oorsmeeroplossende acaricide producten, gevolgd door het aanbrengen van antiparasitaire druppels of zalven. Acaricideproducten doden de volwassen parasieten, maar om de infectie volledig uit te roeien moet de behandeling 8 tot 10 weken worden voortgezet om de hele voortplantingscyclus van de mijten te bestrijken.
Het is cruciaal om alle dieren in huis tegelijkertijd te behandelen om kruisbesmetting te voorkomen. De door de dierenarts voorgeschreven behandeling kan bestaan uit oordruppels, zalven of topische oplossingen. De dierenarts zal de eigenaar ook laten zien hoe de oren goed schoongemaakt moeten worden om de behandeling zo effectief mogelijk te maken.
Het is essentieel omje aan het behandelingsschema te houden, zelfs als de symptomen snel verdwijnen. Een schijnbaar genezen dier kan nog steeds parasieten bij zich dragen. Het is ook raadzaam om beide oren te behandelen, zelfs als er maar één is aangetast, om toekomstige besmetting te voorkomen.
Nadat je de antimijtcrème hebt aangebracht, masseer je de basis van het oor om ervoor te zorgen dat het product zich gelijkmatig verspreidt. Regelmatig reinigen van de oren met een geschikt product, zelfs na herstel, helpt herhaling te voorkomen.
Wat zijn de natuurlijke alternatieven?
Voor degenen die de voorkeur geven aan natuurlijke behandelingen, zijn er verschillende opties voor de behandeling van oormijt bij dieren. Etherische oliën en natuurlijke extracten bieden effectieve antiparasitaire en verzachtende eigenschappen.
Calendula, Calophylla Inophyla en Sint-Janskruid olieachtige maceraten bieden onmiddellijk verzachtende eigenschappen. De essentiële oliën van Tea Tree en Laurier hebben een krachtige antiparasitaire en anti-infectieuze werking, waardoor huisstofmijt effectief wordt geëlimineerd. Aspic Lavendel biedt snelle verlichting voor getroffen dieren dankzij de anti-jeuk eigenschappen.
Essentiële olie van kruidnagel is bijzonder effectief tegen schurft. Het bevat eugenol, een krachtig aromatisch fenol, dat Sarcoptes-larven doodt die de opperhuid binnendringen. Het is echter essentieel om deze olie goed te verdunnen voordat je hem aanbrengt, omdat hij dermocaustisch is.
Colloïdaal zilver is een krachtig antibacterieel, antiviraal en antischimmelmiddel, nuttig bij de behandeling van wonden en huidproblemen bij honden en katten.Lavendel hydrosol wordt ook gebruiktvoor zijn anti-parasitaire en anti-jeuk eigenschappen.
Voor inwendige antivirale werking gebruik je grapefruitzaadextract, terwijl propolis effectief werkt bij orale toepassing. Pas deze natuurlijke behandelingen voorzichtig toe en, idealiter, onder toezicht van een dierenarts om bijwerkingen te voorkomen. Essentiële oliën mogen niet gebruikt worden op katten.
Wat kun je doen om de ziekte te voorkomen?
Het voorkomen van schurft is essentieel voor de gezondheid en het welzijn van je huisdieren. Hoewel deze ziekte niet overdraagbaar is op mensen, is ze zeer besmettelijk tussen dieren.
Regelmatig de conditie van de oren van je hond of kat controleren is de eerste stap in preventie. Eigenaars moeten vooral waakzaam zijn na contact met andere dieren of na een verblijf in een groep.
Regelmatig gebruik van uitwendige antiparasitica tegen teken en vlooien wordt ook aanbevolen. Deze producten zijn vaak ook effectief tegen de mijten die verantwoordelijk zijn voor oormijt.
Een goede milieuhygiëne is cruciaal. Reinig regelmatig de slaapaccessoires van je huisdieren, zoals manden, kussens en dekens. Gebruik specifieke producten om de omgeving te behandelen tegen parasieten, verkrijgbaar bij je dierenarts.
Als bij een dier oormijt is vastgesteld, is het belangrijk om alle dieren in het huishouden tegelijkertijd te behandelen om herinfectie te voorkomen. Zelfs als de symptomen niet onmiddellijk zichtbaar zijn bij alle dieren, is overdracht mogelijk en het behandelen van de hele “roedel” zorgt voor een volledige genezing en voorkomt dat de ziekte zich verspreidt.
