Seime is een veel voorkomende aandoening bij paarden die ernstige gevolgen kan hebben voor hun welzijn en prestaties. Inzicht in de oorzaken, symptomen, diagnostische methoden en beschikbare behandelingen is essentieel voor elke paardeneigenaar.
Wat veroorzaakt deze aandoening?
Een seime is een overlangse scheur in het hoorn van de hoef. Het wordt vaak veroorzaakt door uitdroging van het hoorn, waardoor het broos en van slechte kwaliteit wordt. Dit fenomeen wordt verergerd als het paard niet beslagen is, omdat het hoefijzer de voet beschermt. Trauma en mechanische stress kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van seimes.
Kalkplekken beginnen over het algemeen aan de onderkant van de voet en werken zich omhoog naar de perioplic ridge, het gebied waar de hoorn groeit. Een slechte hoornkwaliteit, door een gebrek aan verzorging en regelmatige bezoeken van de hoefsmid, draagt ook bij aan de vorming ervan. De hoef groeit ongeveer 1 cm per maand. Dit verlengt de verzorging, vooral in ernstige gevallen waarbij het splijten van de hoef van boven naar beneden het perioplic pad breekt en intense pijn veroorzaakt.
Een fijne lijn op de hoefwand kan worden gebruikt om visueel vast te stellen of er een scheur in de hoef zit. Deze scheur kan oplopend zijn, beginnend bij de kroon, of aflopend, beginnend bij de tang. Als het paard beweegt, gaat de scheur open en dicht. De scheur knelt in het vlees van de hoef en veroorzaakt aanzienlijke pijn. Dalende scheuren zijn over het algemeen ernstiger, hebben invloed op de hoorngroei en verlengen de genezing.
Wat zijn de symptomen van seime?
Het belangrijkste symptoom van seime bij paarden is het verschijnen van een duidelijke scheur in de hoefwand. Deze scheur kan oplopend zijn, beginnend bij de kroon, of aflopend, beginnend bij de teen. Als het paard beweegt, gaat de scheur open en dicht, wat aanzienlijke pijn veroorzaakt.
Een symptoom dat vaak in verband wordt gebracht met seime is kreupelheid. Deze veranderde gang, waarbij het paard de pijn probeert te verlichten door de druk op de aangetaste hoef te verminderen, kan meer uitgesproken zijn op harde of oneffen oppervlakken. Warmte in de hoeven is ook een veelvoorkomende indicator, merkbaar bij palpatie. Dit duidt op een lokale ontstekingsreactie.
Een ander verklikkerlicht is eenverhoogde digitale pols. Deze aandoening wordt gekenmerkt door een meer uitgesproken kloppen van de digitale slagader van de voet, die door de ontsteking bij palpatie waarneembaar is. Daarnaast kan het paard een abnormale stand van het voorbeen aannemen om de druk op de aangetaste hoef te verminderen, waardoor de gebruikelijke houding verandert.
Een mogelijke complicatie als seime onbehandeld blijft, is hoefbevangenheid. Deze aantasting van de hoef, veroorzaakt door een bacteriële of schimmelinfectie, kan leiden tot verdere schade. Ook kan het lamellaire weefsel, dat essentieel is voor de stabiliteit van de hoef, worden vernietigd. Dit verergert de pijn en de achteruitgang van de hoefkwaliteit.
Tot slot kan onbehandelde seime leiden tot complicaties zoals rotatie of kanteling van de voet, waardoor de normale stand van de voet verandert en de kreupelheid verergert. Systemische aandoeningen als gevolg van chronische pijn kunnen ook het algemene welzijn van het paard beïnvloeden.
Hoe wordt de aandoening gediagnosticeerd?
De diagnose van seime bij paarden begint met een zorgvuldig onderzoek van de hoef, inclusief het sonderen van de hoefwand met een sondeertang en percussie rond de seime. Er kan een flexibele buis worden ingebracht om de diepte van de scheur te beoordelen. Een röntgenfoto kan ook nuttig zijn om de mate van inwendige schade te onderzoeken.
Kalkwondjes worden onderverdeeld in verschillende types: stijgende kalkwondjes, die vaak niet ernstig zijn en gemakkelijk te behandelen, en dalende kalkwondjes, die gecompliceerder kunnen zijn, vooral als ze de hielen aantasten of secundair zijn aan oude verwondingen. Opkomende kalkaanslag kan soms worden gecompliceerd door een mierenhoop, waardoor een intensievere behandeling nodig is.
Klinisch onderzoek helpt om onderscheid te maken tussen stijgende en dalende seimes en om de ernst van de situatie te beoordelen. Kalkwondjes als gevolg van oude wonden, waarbij vaak het perioplicum is betrokken, zijn bijzonder moeilijk te behandelen, omdat ze niet kunnen worden hersteld, maar alleen behandeld.
Welke behandelingen zijn er beschikbaar?
De behandeling van kalkaanslag bij paarden vereist een multidimensionale aanpak. Regelmatig en goed uitgevoerd bekappen is essentieel om de natuurlijke balans van de hoef te behouden. Voor eenvoudige kloven kunnen één of meer goed geplaatste raspbewegingen de kloven blokkeren en voorkomen dat de kloven zich naar boven uitbreiden.
Wat zijn de natuurlijke alternatieven?
Sommige natuurlijke alternatieven kunnen worden gebruikt om kalkaanslag bij paarden te behandelen. Kruidenzalven en voetbaden op basis van natuurlijke oplossingen kunnen de genezing bevorderen en de hoef beschermen tegen infecties.Laurierolie is bijvoorbeeld goed voor de hydratatie en groei van de hoorn.
Lanoline, gewonnen uit schapenwolvet, is rijk aan vetten en voedt de hoorn diepgaand. Het vormt een beschermende laag tegen agressieve invloeden van buitenaf.Essentiële olie vangrove den, bekend om zijn zuiverende eigenschappen, zuivert de hoef effectief.
Breng regelmatig een geschikt vochtinbrengend middel aan om het hoefhoorn soepel te houden en nieuwe scheurtjes te voorkomen. Pufjes op basis van pijnboomteer, met hun antiseptische, waterafstotende en helende eigenschappen, beschermen de hoef tegen vuil en bacteriën.
Wat kun je doen om hoefbevangenheid te voorkomen?
Het voorkomen van kalkaanslag bij paarden is cruciaal om de hoef gezond te houden. Regelmatige controle en regelmatige bezoeken aan de hoefsmid zijn essentieel om deze aandoening te voorkomen. Voetverzorging omvat regelmatig bekappen en dagelijks schoonmaken om modder en vuil te verwijderen.
Het handhaven van een gezond, uitgebalanceerd dieet is ook belangrijk om hoefbevangenheid te voorkomen. Een goede gewichtscontrole vermindert de overbelasting van de hoeven, waardoor het risico op scheuren minimaal is. Het is ook essentieel om de graasomstandigheden in de gaten te houden en modderige of te natte gebieden te vermijden die het hoefhoorn zacht maken.
Door deze preventieve maatregelen toe te passen, kun je het risico op kalkaanslag verminderen en de gezondheid en het welzijn van je paard garanderen.