Rode wijnstok: de plant voor lichte benen

De rode wijnstok(Vitis vinifera L.), een lid van de Vitaceae familie, is een plant die wereldwijd op grote schaal wordt geteeld, voornamelijk voor de productie van wijn en tafeldruiven. Naast de belangrijke economische rol in de wijnindustrie, heeft de rode wijnstok echter ook steeds meer belangstelling gekregen voor zijn therapeutische en medicinale eigenschappen. De bladeren van de rode wijnstok bevatten fenolische verbindingen, met name flavonoïden en anthocyanen, die bekend staan om hun antioxiderende, ontstekingsremmende en venotonische werking. Fytotherapie maakt al lang gebruik van deze bioactieve bestanddelen om veneuze circulatiestoornissen te behandelen, in het bijzonder chronische veneuze insufficiëntie, die wordt gekenmerkt door een slechte bloedcirculatie in de benen.

Wat is rode wijnstok?

Vitis vinifera, beter bekend als de gecultiveerde wijnstok, behoort tot de Vitaceae familie en komt uit gematigde streken van de Oude Wereld, van Zuidoost-Europa tot Centraal-Azië. Tegenwoordig wordt de wijnstok op elk continent geteeld, behalve op Antarctica. Deze klimplant gebruikt ranken om zich vast te klampen aan zijn steunen en zijn stengels kunnen tot zes meter lang worden. De wijnstok wordt voornamelijk gekweekt voor zijn vruchten in trossen, de druif, die vers kan worden gegeten, gedroogd of gefermenteerd om wijn te maken.

Het is de belangrijkste druivensoort in Europa en wereldwijd, met een grote variëteit aan variëteiten zoals cabernet, merlot en sauvignon. De wortels van de wijnstok kunnen tot 15 meter diep doordringen. De morfologie van de bladeren en vruchten verschilt aanzienlijk van variëteit tot variëteit, daarom wordt ampelografie gebruikt om variëteiten te identificeren.

De bladverliezende bladeren en groenige bloemen van de wijnstok leiden tot in trossen gegroepeerde bessen, waarvan de kleur varieert naargelang de ondersoort. In de fytotherapie wordt rode wijnstok gebruikt voor zijn adstringerende en ontstekingsremmende eigenschappen, voornamelijk door de aanwezigheid van anthocyanen en flavonoïden. Deze stoffen verbeteren de veneuze tonus en worden gebruikt om doorbloedingsstoornissen zoals spataderen, aambeien en rosacea te behandelen.

Wat bevat het?

Rode wijnstok is rijk aan tannines, flavonoïden (quercetine, kaempferol), anthocyanosiden, organische zuren (appelzuur, wijnsteenzuur) en resveratrol, die het interessante farmacologische eigenschappen geven. Als vitamine P-factoren beschermen en verstevigen anthocyanen de haarvaten en aderen, waardoor ze ideaal zijn voor de behandeling van veneuze aandoeningen zoals spataderen, rosacea en zware benen.

Bladeren van de rode wijnstok, rijk aan polyfenolen en flavonoïden, met name quercetol en kaempferol, hebben een adstringerende en beschermende werking op kleine bloedvaten en verminderen oedeem. De zaden bevatten oligo-proanthocyanidinen (OPC’s), krachtige antioxidanten die een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten en het behandelen van oedeem.

De schil van rode druiven is bijzonder rijk aan resveratrol, een stof met antioxiderende, ontstekingsremmende en kankerwerende eigenschappen. Het is betrokken bij vaatbescherming en de strijd tegen het metabool syndroom en diabetes. Van resveratrol-extracten, ook aanwezig in rode wijn, is aangetoond dat ze het verouderingsproces vertragen en het cardiovasculaire risico verminderen.

Als gevolg hiervan bieden rode wijn en zijn bioactieve bestanddelen een breed scala aan therapeutische toepassingen, met name in de fytotherapie, om het vasculaire systeem te versterken en de bloedcirculatie te verbeteren.

Wat zijn de eigenschappen?

Rode wijnstok heeft beschermende en stimulerende effecten op kleine bloedvaten, waardoor oedeem effectief wordt verminderd. Het Europees Geneesmiddelenbureau erkent het beproefde gebruik van de bladeren bij de behandeling van chronische veneuze insufficiëntie, gekenmerkt door symptomen zoals spataderen, het gevoel van zware benen, vermoeidheid, krampen en jeuk. Bladeren van de rode wijnstok worden traditioneel ook gebruikt om aambeien te verlichten en capillaire kwetsbaarheid te behandelen.

De bladeren, die rijk zijn aan anthocyanosiden en flavonoïden (quercetine, kaempferol), hebben eigenschappen die vergelijkbaar zijn met die van vitamine P, waardoor ze de bloedvatwanden versterken en zwellingen verminderen. Dierstudies hebben aangetoond dat extracten van de rode wijnstok de collageenvezels in haarvaten versterken en zo hun weerstand verbeteren.

Rode wijnstokpitten bevatten oligo-proanthocyanidinen (OPC’s), die antioxiderende eigenschappen hebben en cellen beschermen tegen oxidatie. Deze verbindingen worden met name onderzocht om hart- en vaatziekten te voorkomen en postoperatief oedeem te verminderen.

De schil van rode druiven is rijk aan resveratrol, een krachtige antioxidant en ontstekingsremmer. Deze stof wordt gebruikt om stofwisselingsziekten en leeftijdsgerelateerde aandoeningen te voorkomen. Producten op basis van rode wijnstok, in verschillende galenische vormen, zijn effectief bij de behandeling van veneuze en capillaire doorbloedingsstoornissen.

Hoe moet het gebruikt worden?

Rode wijnstok wordt in verschillende vormen gebruikt in de fytotherapie, waaronder kruidenthee, vaste preparaten voor oraal gebruik en halfvaste crèmes voor gebruik op de huid. De aanbevolen dosering voor volwassenen is tussen 360 en 720 mg droog extract oraal ingenomen, met een aanbevolen duur van 12 weken. Het kan nodig zijn om tot 4 weken te wachten om de eerste gunstige effecten te zien.

Voor de behandeling van veneuze insufficiëntie worden verschillende toedieningsvormen aanbevolen:

• Als kruidenthee, infuseer 5 tot 10 g gedroogde rode wijnbladeren in 250 ml water, tweemaal per dag.
• Als crème met een zacht extract (282 mg voor 10 g crème), breng één tot drie keer per dag een dun laagje aan op de aangedane plek.
• Neem als droog extract 270 tot 350 mg oraal, drie tot vijf keer per dag, gedurende een behandelingsperiode van vier weken.

Voor de behandeling van aambeien of capillaire fragiliteit worden dezelfde kruidenthee en hetzelfde droge extract gebruikt, met een aanbevolen behandelingsperiode van één week.

Producten op basis van rode wijnstok zijn verkrijgbaar als poeders, capsules, droge of vloeibare extracten of crèmes. Variaties in samenstelling betekenen dat gestandaardiseerde producten moeten worden gekozen om een constante concentratie van actieve ingrediënten te garanderen. Als de door de fabrikant aanbevolen dosering wordt aangehouden, is de behandeling gegarandeerd effectief.

Wat zijn de voorzorgsmaatregelen voor gebruik?

Rode wijnbladeren hebben één belangrijke contra-indicatie:overgevoeligheid voor de werkzame stof. Kinderen onder de 18 en zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven mogen het niet gebruiken, omdat er onvoldoende veiligheidsgegevens zijn. Bijwerkingen zijn misselijkheid, maag-darmproblemen, hoofdpijn, duizeligheid en huidreacties zoals jeuk, netelroos of erytheem.

In hoge doses zouden de proanthocyanidinen in rode wijnstokken een wisselwerking kunnen hebben met planten of medicijnen met anticoagulerende effecten, zoals knoflook, ginseng of warfarine. De resveratrol in rode wijnstok heeft hormonale eigenschappen, daarom wordt mensen met een geschiedenis van hormoonafhankelijke kanker geadviseerd om deze plant te vermijden.

Wat betreft interacties met medicijnen, moet je vermijden om rode wijnstok te combineren met antistollingsmiddelen, ontstekingsremmers of voedingssupplementen rijk aan omega-3. Het is bovendien essentieel om te stoppen met het gebruik van rode wijnstok. Bovendien is het essentieel om 15 dagen voor een operatie te stoppen met het innemen van rode wijnstok om elk risico op bloedingen te vermijden .

Rode wingerd aanbrengen op beschadigde huid is riskant en vereist medische raadpleging in geval van ernstige problemen zoals tromboflebitis, hevige pijn of beenzweren.