Uveïtis bij paarden begrijpen

Uveïtis, een van de meest voorkomende oogaandoeningen bij paarden, is een belangrijke oorzaak van blindheid. Deze terugkerende ziekte, die wordt gekenmerkt door een pijnlijke ontsteking van de uvea, vormt een grote uitdaging voor paardeneigenaren.

Wat veroorzaakt deze ziekte?

Uveïtis bij paarden uit zich als een ontsteking van de uvea, het vaatgedeelte van het oog dat bestaat uit de iris, het trilhaar en het vaatvlies. De oorzaken van deze ontsteking zijn divers en vaak meervoudig.

• Trauma aan de ogen: een klap of verwonding aan het oog kan uveïtis veroorzaken. Dit type letsel staat vaak op zichzelf en komt na genezing meestal niet terug.
• Fotosensibilisatie: Intoxicatie kan leiden tot uveïtis, vaak gepaard gaand met duidelijk hoornvliesoedeem en branderigheid van de oogleden.
• Immuun oorsprong: Terugkerende uveïtis is vaak gekoppeld aan een immuunreactie waarbij de afweer van het oog zich tegen zichzelf keert. Deze auto-immuniteit wordt vooral waargenomen bij paarden met een genetische predispositie, zoals Appaloosa’s.
• Bacteriële infecties: Leptospirose, een infectie door een bacterie van de Spirochetenfamilie, is een belangrijke oorzaak van terugkerende uveïtis. Tegen deze bacterie geproduceerde antilichamen vallen ook het oog aan en veroorzaken terugkerende uveïtis, zelfs nadat de bacterie is verwijderd.
• Systemische ziekten: de ziekte van Lyme wordt ook in verband gebracht met de ontwikkeling van uveïtis. Hoewel het precieze mechanisme niet volledig wordt begrepen, is het duidelijk dat deze infectie ernstige gevolgen kan hebben voor het oog.

De combinatie van deze factoren maakt uveïtis een complexe ziekte om te behandelen. Elke ontstekingsfase verhoogt het risico op restverschijnselen en verlies van het gezichtsvermogen, wat het belang onderstreept van vroegtijdige diagnose en passende behandeling.

Wat zijn de symptomen van uveïtis?

De symptomen vanuveïtis variëren afhankelijk van de ernst van de ontsteking, het stadium en de locatie. Het meest voorkomende teken is echter pijn in het oog, wat zich vaak uit in een gesloten oog en gevoeligheid voor licht.

• Blefarospasme: samentrekkingen van de ooglidspieren, waardoor het oog gesloten blijft.
• Epifora: meer of minder overvloedige afscheiding van de traanvochtblaasjes.
• Fotofobie: Gevoeligheid voor licht.
• Myosis: samentrekking van de pupil.
• Verandering van oogkleur: het oog kan rood of geel worden, vooral opvallend bij blauwe ogen.
• Hoornvliesoedeem: het oog lijkt bedekt met een blauwe sluier.
• Ooglidoedeem: zwelling van de oogleden.
• Verminderd gezichtsvermogen of blindheid: In ernstige gevallen kan het gezichtsvermogen aanzienlijk verminderd zijn of zelfs volledig verloren gaan.
• Hyperthermie, depressie of anorexia: deze algemene symptomen kunnen gepaard gaan met de oogsymptomen.

De pijn en herhaalde ontsteking kunnen leiden tot ernstige complicaties zoals staar, glaucoom en, in zeldzamere gevallen, netvliesloslating. Elke episode van uveïtis verslechtert de toestand van het oog en maakt pijnbestrijding steeds moeilijker, waardoor het een zorgwekkende aandoening is die onmiddellijke veterinaire aandacht vereist.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Om de juiste diagnoseuveïtis bij paarden te kunnen stellen, heeft de dierenarts gedetailleerde informatie nodig.

Inleidende informatie :

1. Datum van het begin van de eerste verschijnselen, inclusief omstandigheden en verloop van de symptomen.
2. Voorgeschiedenis van eerdere behandeling voor uveïtis of andere algemene ziekten.

Deze informatie is cruciaal om te bepalen of uveïtis recidiverend is, wat een behandeling op lange termijn impliceert. Om te testen op ziekteverwekkers zoals Leptospirose is een oogvochtpunctie nodig voor serologische en PCR-analyse. Deze methode is nauwkeuriger dan antilichaamtesten in het bloed.

Genetische tests kunnen worden uitgevoerd om predisposities te identificeren, vooral bij rassen zoals Appaloosas. Etiologische diagnose helpt om de onderliggende oorzaken te begrijpen, maar de dysimmune aard van recidieven beperkt de effectiviteit van antibiotische behandeling. Een geschikte behandeling hangt daarom af van een volledig begrip van de medische geschiedenis en genetische aanleg.

Welke behandelingen zijn beschikbaar?

De belangrijkste doelen van de behandelingvan uveïtis zijn het verlichten van de pijn en het verminderen van de ontsteking, terwijl het gezichtsvermogen en de gezondheid van het oog op de lange termijn behouden blijven.

• Symptomatische behandeling tijdens de aanval: Gebruik van mydriatica (oogdruppels die de pupil verwijden) en ontstekingsremmende oogdruppels op basis van corticosteroïden. Als er hoornvlieslaesies aanwezig zijn, vervangen immunomodulatoren en antibiotica de corticoïden.
• Isolatie in het donker: Het paard moet in een donkere omgeving worden gehouden om pijn en ontsteking te beperken. Een anti-UV masker wordt aanbevolen om het aangetaste oog te beschermen.
• Hygiënemaatregelen op lange termijn: Gebruik van een vliegenmuts met UV-bescherming, minder blootstelling aan wind en stof.

Op het gebied van oogchirurgie zijn er twee veelbelovende technieken beschikbaar:

1. Cyclosporine-implantaat: inbrengen van een implantaat dat een immunosuppressivum afgeeft om de ontsteking te verminderen, effectief gedurende 2-3 jaar.
2. Vitrectomie: aspiratie van het ontstoken glasachtig lichaam om de antilichamen te verwijderen die verantwoordelijk zijn voor recidieven, waardoor ongeveer 90% van de recidieven wordt voorkomen.

Andere opties kunnen ook worden overwogen:

• Gentamicine injectie: Deze injectie in het glasachtig lichaam kan bij sommige paarden de symptomen verminderen. De dierenarts moet echter de risico’s en voordelen afwegen.
• Enucleatie: Als de pijn aanhoudt en andere behandelingen niet effectief zijn, kan verwijdering van het oog nodig zijn om het comfort van het dier te verbeteren.

Vroegtijdige en passende behandeling is cruciaal om de nawerkingen te beperken en het gezichtsvermogen van het paard te behouden. Vroege herkenning van de symptomen en rigoureuze behandeling van recidieven zijn essentieel.

Wat zijn de natuurlijke alternatieven?

Blauwe bosbes is rijk aan antioxidanten die gunstig zijn voor de bloedcirculatie in het oog. Het wordt gebruikt voor de behandeling van chronische uveïtis, nucleaire sclerose, progressieve netvliesatrofie en ter voorkoming van staar bij oudere paarden. Blauwe bosbes verbetert vermoeidheid van de ogen en doorbloedingsstoornissen, vooral in de ledematen.

Euphrasia, ook bekend als ogentroost, heeft kalmerende, antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen, waardoor het een ideale plant is voor oogaandoeningen.

Ginkgo Biloba vertraagt veroudering van de ogen dankzij de effecten op de microcirculatie van het bloed. Het wordt aanbevolen voor oudere paarden en is effectief tegen branderige ogen, tranende ogen en bindvliesontsteking.

Regelmatige ooghygiëne met een lotion op basis van zout enkorenbloemwater helpt infecties en irritatie voorkomen. Deze natuurlijke alternatieven bieden aanvullende opties voor het beheer en de preventie van oogaandoeningen, terwijl ze de algehele gezondheid van het paard ondersteunen.

Wat zijn de preventiemiddelen?

Preventie vanuveïtis is gebaseerd op verschillende belangrijke maatregelen om de risico’s en het terugkeren vanuveïtis te minimaliseren.

• Schone ogen: Reinig de ogen van je paard regelmatig met een geschikte ooglotion.
• Insecten- en UV-bescherming: Gebruik een vliegenmasker met UV-bescherming om irritatie door insecten en blootstelling aan de zon te voorkomen.
• Voer en supplementen: Neem voedingsmiddelen op die rijk zijn aan antioxidanten, zoals bosbessen, om de gezondheid van de ogen te ondersteunen.
• Stressmanagement: Beperk blootstelling aan wind, stof en extreme weersomstandigheden.
• Regelmatige controle: voer regelmatig oogcontroles uit om de eerste tekenen van uveïtis op te sporen.
• Vaccinaties en preventieve behandelingen: verminder het risico op infecties die kunnen leiden tot terugkerende uveïtis.
• Omgang met paarden: voorkom oogletsel door voorzichtig met paarden om te gaan.

Door deze preventieve maatregelen te nemen, kunnen eigenaren het risico op uveïtis aanzienlijk verminderen en het gezichtsvermogen van hun paarden op de lange termijn beschermen.