Wie heeft er nooit last gehad van spierpijn? Na het sporten of een ongewone inspanning, of na een virale infectie, voelen we vaak die pijn in de spieren die synoniem staat voor spierpijn. Er gaat niets boveneen massage of een bad met essentiële oliënom de pijn te verzachten en spierpijn te behandelen.
Spierpijn kan worden veroorzaakt door intense fysieke inspanning, langdurige stress of een verkeerde beweging. Essentiële oliën zijn een uitstekend natuurlijk middel om deze pijn te verlichten en het herstel te bevorderen. In dit artikel bekijken we hoe je essentiële oliën kunt gebruiken om spierpijn te behandelen.
Metabolisme en spieren
Wat is de energiestofwisseling?
Het energiemetabolisme is essentieel voor het functioneren van het lichaam en levert de energie die nodig is voor beweging, regulering van de lichaamstemperatuur en interne stofwisselingsprocessen. De macronutriënten – koolhydraten, vetten en eiwitten – in voedsel dienen als energiebronnen. Ongeveer 60% van deze energie wordt omgezet in warmte om de lichaamstemperatuur op peil te houden, terwijl de rest wordt gebruikt voor stofwisselingsprocessen en spierarbeid.
Adenosinetrifosfaat (ATP) is de belangrijkste brandstof voor de spieren en wordt tijdens het samentrekken van de spieren afgebroken in adenosinedifosfaat (ADP) en een vrij fosfaat, waarbij energie vrijkomt. Het ADP wordt vervolgens weer omgezet in ATP, waardoor een constante toevoer van energie wordt gegarandeerd. ATP kan op verschillende manieren worden geresynthetiseerd, afhankelijk van de intensiteit en duur van de inspanning.
Er zijn vier hoofdtypen van energieproductie: creatinekinase, anaerobe glycolyse, aerobe glycolyse en lipolyse. Elk gebruikt verschillende energiebronnen en is afhankelijk van de beschikbaarheid van zuurstof. Fosfocreatine, een snelle energiebron, wordt als eerste gebruikt tijdens fysieke inspanning, gevolgd door koolhydraten en lipiden.
Anaerobe glycolyse produceert snel energie zonder zuurstof, maar genereert lactaat, wat kan leiden tot spiervermoeidheid. Aërobe glycolyse is langzamer en gebruikt zuurstof om glucose volledig af te breken. Lipolyse breekt vetten aeroob af tot vetzuren, wat een bijna onuitputtelijke maar langzame energiebron oplevert.
Eiwitten dienen ook als energiebron, vooral bij tekorten. Bij sport varieert het type energiemetabolisme naargelang de beoefende sport en de intensiteit en duur van de inspanning. Rode spiervezels zijn het meest geschikt voor duurinspanningen, terwijl witte vezels optimaal zijn voor korte, krachtige bewegingen. Training kan de samenstelling en prestaties van spiervezels beïnvloeden.
Definitie van een spier
Spieren bestaan uit spierweefsel, bindweefsel, bloedvaten en zenuwen. Spiercellen, met hunactine- en myosinefilamenten, trekken samen om de lengte en vorm van de cel te veranderen, waardoor kracht en beweging ontstaan. Ze spelen een essentiële rol in het handhaven van lichaamshouding, voortbeweging en het functioneren van interne organen, zoals het samentrekken van het hart.
Er zijn drie soorten spierweefsel, afkomstig van het embryonale mesoderm: skeletspieren, hartspieren en gladde spieren. Skeletspieren trekken vrijwillig samen, terwijl hartspieren en gladde spieren onvrijwillig zijn. Skeletspiervezels zijn onderverdeeld in fast en slow twitch vezels.
Spieren halen hun energie uit deoxidatie van lipiden en koolhydraten in aërobe omstandigheden en uit chemische reacties in anaërobe omstandigheden. Deze reacties producerenadenosinetrifosfaat (ATP), de energiebron voor spierbeweging.
Soorten spierweefsel zijn onder andere skeletspieren, verantwoordelijk voor vrijwillige beweging, gladde spieren, te vinden in organen, en hartspieren, uniek voor het hart. De skelet- en hartspier bevatten sarcomeren, belangrijke structurele eenheden, terwijl gladde spieren dat niet hebben.
De structuur van de skeletspier bestaat uit verschillende niveaus van bindweefsel: het epimysium, het perimysium en het endomysium. De spiervezels, die uit myofibrillen bestaan, bevatten sarcomeren die de spieren hun gestreepte uiterlijk geven.
In de fysiologie trekken de sarcomeren van skeletspieren snel samen en laten ze weer los, terwijl gladde spieren langzamere maar continue samentrekkingen hebben.
De spierfunctie hangt af van de plaats en de aanhechtingen van de spier. De doorsnede bepaalt de gegenereerde kracht en de myofibrillen, ketens van sarcomeren, verkorten tijdens contractie, waardoor de lengte van de spiervezel verandert.
Hoe werken spieren?
Spieren, die 30-40% van ons lichaamsgewicht uitmaken, bestaan voornamelijk uit water (80%), eiwit (17%), glycogeen, lipiden en minerale zouten (elk 1%). Ze hebbenzuurstof enATP (Adenosine TriPhosphate) nodig, dat wordt gegenereerd uit koolhydraten in de voeding, om efficiënt te kunnen functioneren.
We hebben drie soorten spieren met verschillende functies:
- Gestreepte skeletspieren: verantwoordelijk voor vrijwillige en reflexmatige bewegingen (lopen, een been optillen, voorwerpen vastpakken, etc.).
- Gestreepte hartspieren: essentieel voor de hartfunctie en de bloedsomloop.
- Gladde spieren: werken autonoom bij processen zoals ademhaling, spijsvertering en de werking van de ingewanden.
Spieren spelen ook een rol bij schokbescherming, lichamelijk evenwicht en warmteproductie.
De belangrijkste eigenschappen van spieren zijn :
- Prikkelbaarheid: reactie op stimulatie.
- Contractiliteit: vermogen om samen te trekken en terug te keren naar de uitgangstoestand.
- Toniciteit: kracht in rust of tijdens activiteit.
- Elasticiteit: vermogen om uit te rekken en terug te keren naar de oorspronkelijke vorm.
Deze eigenschappen variëren afhankelijk van leeftijd, geslacht, lichaamsbouw en niveau van lichamelijke activiteit.
Om een goede gezondheid van de spieren te behouden, zijn regelmatige lichaamsbeweging en sport essentieel, samen met een goede warming-up vóór de training en rekoefeningen erna. Opwarmen bereidt het lichaam voor op de training, verbetert de prestaties en voorkomt blessures. Rekken na het sporten bevordert het herstel, houdt de spierelasticiteit in stand en vermindert het risico op kramp.
Welke factoren beïnvloeden spieren?
Metabole factoren spelen een cruciale rol bij spiercontractie, wat leidt tot een verlaging van de intramusculaire energiebelasting en een verhoging van de AMP/ATP-verhouding.AMP kinase (AMPK), een sensor van de cellulaire energiestatus, beïnvloedt de spiereiwitsynthese. Activering van AMPK stimuleert de expressie van genen die verband houden met spieradaptatie, in het bijzonder die genen die coderen voor mitochondriale eiwitten. Verhoogde AMPK-activiteit tijdens inspanning remt de eiwitsynthese door de activiteit van mTOR, een translatieregulator, te verminderen. Tijdens het herstel is er een opleving in activiteit, wat de spiereiwitsynthese bevordert.
Hypoxic Inducible Factor (HIF) en Vascular Endothelial Growth Factor (VEGF), gereguleerd door spierhypoxie, beïnvloeden ook de spierontwikkeling. HIF bevordert mitochondriale biogenese, terwijl VEGF de ontwikkeling van het capillaire netwerk stimuleert.
Zenuwfactoren omvatten de zenuwcontrole van motriciteit, waarbij calcium de spiercel binnendringt en calcineurines geactiveerd worden. Calcineurines beïnvloeden door het activeren van de transcriptiefactor NFAT de metabole en structurele differentiatie van spieren. Myogeninen, die de genexpressie van spiereiwitten reguleren, spelen een rol in de spierrespons op training.
Hormonen spelen ook een doorslaggevende rol. Steroïde hormonen, de somatotrope as en insuline coördineren de ontwikkeling van spiermassa.IGF-1 stimuleert de proliferatie van satellietcellen, wat bijdraagt aan spierhypertrofie. Schildklierhormonen beïnvloeden de spiervezeltypologie.
Tot slot is voeding essentieel voor spiergroei. Voldoende eiwit- en calorie-inname is noodzakelijk. Koolhydraten spelen een rol bij de eiwitbinding, terwijl insuline een anabool effect heeft op spiereiwitten. Adequate voeding, rijk aan eiwitten en koolhydraten, is cruciaal om het effect van fysieke training te optimaliseren.
Hoe ontstaat spierpijn?
Spierpijn kan variëren van milde pijn in één spiergroep tot slopende pijn die je dagelijkse activiteiten beïnvloedt. Spierpijn bij sporters, d.w.z. spierpijn en kramp, treedt op na ongewone lichamelijke inspanning of activiteiten waarbij de spieren intensief worden samengetrokken. Ze uiten zich als pijn en stijfheid in de betrokken spieren. Ze houden ook verband met microlesies of microscheurtjes in de spiervezels.
Om ze te voorkomen, moet je je spieren goed rekken en veel water drinken aan het einde van je activiteit. Als de pijn ondanks dit advies aanhoudt, is het raadzaam om essentiële oliën te gebruiken en de pijnlijke spieren te masseren met een geschikt mengsel van essentiële oliën, gevolgd door lichte lichaamsbeweging (wandelen, fietsen). Als je echter sport, af en toe of intensief, is het essentieel om de spieren en gewrichten voor te bereiden en te herstellen. Massages en het gebruik van natuurlijke verwarmende en circulerende producten verbeteren de fysieke conditie aanzienlijk.
Wat is spierpijn?
Spierpijn, een veel voorkomende klacht, is het resultaat van een ontsteking die wordt veroorzaakt door de eliminatie van afvalstoffen die zich tijdens het sporten hebben opgehoopt. Deze pijn wordt veroorzaakt door de eliminatie van afvalstoffen en het herstel van schade in de spiercellen, een proces dat over het algemeen 2 tot 5 dagen duurt. Ze treden op enkele uren na een ongewone inspanning of bij infecties zoals griep, waardoor de spieren gevoelig worden voor druk en pijnlijk bij de minste beweging.
Spierpijn kan gepaard gaan met spiersamentrekkingen, soms zwelling en warm aanvoelen. Hoewel ze over het algemeen goedaardig zijn, kunnen ze wijzen op ernstiger problemen zoals spierverrekkingen of -scheuren. Krampen kunnen ook optreden bij aandoeningen zoals diabetes, nierfalen of stoornissen van de bloedsomloop, en bepaalde medicijnen kunnen ze verergeren.
Spierpijn wordt gekenmerkt door pijn als gevolg van fysieke inspanning, vermoeidheid of koorts, die meestal 24 uur na de inspanning optreedt. Deze pijn, die te wijten is aan microlesies van de spiervezels, manifesteert zich als een gevoel van stijfheid en houdt ongeveer een week aan.
Spierpijn kan worden onderscheiden van andere soorten spierpijn:
- Krampen: Pijnlijke, onwillekeurige, intense en plotselinge samentrekkingen.
- Contracturen: Lange, gelokaliseerde pijnen.
- Verrekkingen: Plotselinge en zeer pijnlijke pijn met scheuren.
Symptomen zijn onder andere een doffe pijn in de aangetaste spier, vaak met gevoeligheid of stijfheid. Deze pijn, die wordt gevoeld wanneer de spier wordt uitgerekt, samengetrokken of samengedrukt, neemt meestal toe binnen 24 uur na de training, bereikt een piek tussen 24 en 72 uur en neemt dan geleidelijk af tot de pijn na 5 tot 7 dagen verdwijnt. De intensiteit van spierpijn wordt beïnvloed door je fysieke conditie en het soort oefeningen dat je gewend bent te doen.
Wat veroorzaakt spierpijn?
De oorzaken van spierpijn variëren en kunnen optreden na een fysieke inspanning, bij koorts door een virusinfectie of als gevolg van uitdroging. Tijdens lichamelijke inspanning kunnen spieren die niet gewend zijn om te werken, schade oplopen aan hun spiervezels, wat leidt tot spierpijn. Koorts, zoals griep, veroorzaakt een ontstekingsreactie in het lichaam, waardoor spierpijn ontstaat. Uitdroging verzwakt de spieren en bevordert ontstekingen. Stress kan ook spierpijn veroorzaken, vooral in de nek en rug, door een verhoogde spierspanning. In gevallen zoals fibromyalgie leiden diffuse spierpijn en vermoeidheid tot spierpijn, hoewel de precieze oorzaken onbekend blijven.
De gevolgen van spierpijn zijn pijn en ongemak, waardoor bewegen moeilijk wordt. Het kan de prestaties beïnvloeden door het bewegingsbereik te verkleinen, het vermogen van spieren om schokken te absorberen te verminderen en spierkracht en -kracht te verminderen. Ze kunnen ook de pezen en ligamenten belasten, vooral de dijen en benen na het sporten.
De oorsprong van spierpijn wordt toegeschreven aan microtrauma aan spieren en pezen, waardoor kleine laesies ontstaan. Deze pijnen zijn het resultaat van kleine bloedingen veroorzaakt door het scheuren van bloedvaten of lysis van spiercellen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, ismelkzuur niet verantwoordelijk voor spierpijn, omdat het ongeveer een uur na de training verdwijnt.
Hoe kan spierpijn worden voorkomen?
Een goede hydratatie is essentieel om spierpijn en kramp te voorkomen, vooral tijdens het sporten. Het is belangrijk om voldoende te drinken voor, tijdens en na het sporten, ook tijdens het zwemmen.
Het eten van voedingsmiddelen die rijk zijn aan magnesium, zoals chocolade, volkorengranen, noten, peulvruchten en biergist, is ook goed, vooral voor sporters. Als je last hebt van frequente nachtelijke krampen door een tekort aan water en zout, is het aan te raden om minstens anderhalve liter water per dag te drinken en een arts te raadplegen als je een natriumarm dieet volgt of diuretica gebruikt.
Opwarmenen stretchen spelen een cruciale rol. Voor elke fysieke inspanning is een doeltreffende, lange, geleidelijke en geschikte spieropwarming nodig, met algemene stretching en versoepeling, maar ook met bewegingen die specifiek zijn voor je sportdiscipline. Na de training is het belangrijk om het rekken en strekken van de meest belaste spieren te herhalen.
Voor wie weinig getraind is, is het aan te raden om de spieren vanaf het begin niet te zwaar te belasten en de inspanning geleidelijk te intensiveren. Om spierpijn te voorkomen, moet je voor en na het sporten een paar eenvoudige stappen nemen:
- Doe een goede warming-up en stretch.
- Drink voldoende water.
- Eet een dieet dat bij je activiteit past.
- Luister naar je lichaam.
Spierpijn kan worden beperkt of voorkomen door de intensiteit van nieuwe fysieke oefeningen geleidelijk te verhogen. Hoewel excentrische contracties onvermijdelijk zijn tijdens het sporten, vooral als de spieren moe zijn, kan spierpijn theoretisch worden voorkomen door de training te beperken tot concentrische en isometrische contracties. Studies suggereren echter dat rekken voor of na de training het risico op spierpijn niet wegneemt en dat overmatig rekken zelf de oorzaak kan zijn.
Wat zijn de standaardbehandelingen?
Massagetherapie kan spierpijn verlichten door de productie van cytokinen zoals TNF-α en interleukine-6 te verminderen, die het immuunsysteem betrekken bij de ontwikkeling ervan.
In het geval van pijn of kramp, zal het in beweging houden van de spieren door voorzichtig te rekken, fietsen of wandelen ze sneller doen verdwijnen. Een warm bad en de plaatselijke toepassing van warmte met verwarmingspakketten of een elektrisch kussen kunnen de pijn ook verzachten. Bij ernstige kramp kan het helpen om tijdelijk een pijnstiller te nemen. Om kramp te verlichten, rek je de spier, bijvoorbeeld door de tenen naar de knie te trekken in het geval van kuitkramp. Lopen of je benen buigen kan ook helpen.
In het geval van onverklaarbare spierpijn zal de arts de oorzaak zoeken door middel van een grondig onderzoek, waarbij onder andere gekeken kan worden naar spier- of neurologische aandoeningen, gebreken of bijwerkingen van medicijnen. Als de krampen aanhouden, kunnen verdere tests of behandeling met medicijnen worden aanbevolen.
Er zijn verschillende manieren om spierpijn te verlichten:
- Rust de spieren: Vermijd inspannende sportactiviteiten gedurende 24 tot 48 uur na het begin van de spierpijn.
- Warmte toepassen: Om de bloedcirculatie te verbeteren en de spieren te ontspannen.
- Masseer de betreffende spieren: Dit kan helpen de pijn te verlichten.
De pijn van spierpijn verdwijnt meestal binnen 72 uur. Om de pijn te verlichten, kunnen activiteiten met een lage intensiteit, massages, warme baden of een bezoek aan de sauna nuttig zijn. Hoewel cryotherapie vaak wordt aanbevolen, is de effectiviteit ervan volgens onderzoeken omstreden. Voortdurende lichaamsbeweging kan ook tijdelijk de pijn onderdrukken, een fenomeen dat bekend staat alsanalgesie door inspanning, hoewel de effecten hiervan op het verminderen van pijn verder moeten worden onderzocht.
Het belang van essentiële oliën bij het genezen van spierpijn
Essentiële oliën zijn geconcentreerde plantenextracten met talloze voordelen voor de gezondheid. Ze zijn bijzonder effectief bij het verlichten van spierpijn dankzij hun ontstekingsremmende, pijnstillende en ontspannende eigenschappen.
Hoe kunnen essentiële oliën worden gebruikt om spierpijn te behandelen?
Essentiële oliën hebben een uitzonderlijk penetratievermogen, omdat ze door de huid dringen door osmose en dan snel (tussen een half uur en 2 uur) de bloedsomloop bereiken via de haarvaten. In het geval van spierpijn die verband houdt met pijn, moeten de gekozen oliën rechtstreeks op de te behandelen zoneworden aangebracht, na ze te hebben verdund in een hoeveelheid plantaardige olie. Voor spierwerking kan de concentratie etherische olie oplopen tot 10%. Voor 30 ml plantaardige olie kun je bijvoorbeeld 70 druppels etherische olie gebruiken. Masseer de pijnlijke plek twee keer per dag met deze olie.
Het tijdschrift Pain Research and Treatment meldde in 2016 dat aromatherapie een effectieve natuurlijke behandeling van pijn is. Studies hebben aangetoond dat het gebruik van essentiële oliën om pijnsymptomen te behandelen heeft geholpen om chronische pijn te verminderen. Zo hielp het gebruik van lavendel-, rozemarijn- en pepermuntolie de pijn met ongeveer 30% te verminderen bij mensen met chronische schouderpijn.
Er zijn verschillende manieren om essentiële oliën te gebruiken tegen spierpijn:
- Je kunt essentiële oliën direct op de pijnlijke plek aanbrengen nadat je ze hebt verdund in een plantaardige olie (zoals zoete amandelolie of kokosolie). Masseer zachtjes om de oliën te laten doordringen en de spieren te laten ontspannen.
- Meng een paar druppels etherische olie met een neutrale massageolie en masseer de pijnlijke plek om de spieren te ontspannen en het herstel te bevorderen.
- Voegeen paar druppels etherische olie toe aan heet badwater en zorg ervoor dat ze goed verspreid zijn. Dompel jezelf onder in dit ontspannende bad en geniet van de voordelen van essentiële oliën.
Welke essentiële oliën moet ik kiezen om pijn te behandelen?
- Pepermunt Mentha Piperita : de pijnstillende en verkoelendeeigenschappen van pepermunt maken het een uitstekende olie voor natuurlijke pijnverlichting voor pijnlijke spieren.
- Lavendel Lavandula Angustifolia: de spierpijnverlichtende eigenschappen van lavendel zijn ook goed voor het verlichten van spierspanning in de armen, dijen of onderrug na een training.
- Kamille Chamaemelum Nobile helpt spierspanning te verzachten.
- Eucalyptus Mentholé: hetverkoelende effect van etherische olie van eucalyptus om pijnlijke spieren in te wrijven en pijn na het trainen te verlichten
- Rozemarijn Rosmarinus Officinalis helpt het herstel van spierblessures te versnellen.
- Wintergroen: Wordt door veel fysiotherapeuten en masseurs gebruikt vanwege de pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen. Het verlicht spier- of gewrichtspijn, reuma en peesontsteking.
Welke plantaardige oliën moet ik kiezen om pijn te behandelen?
Als je etherische oliën gebruikt tegen spierpijn, vergeet dan niet dat ze eigenlijk te krachtig zijn om direct op de huid te gebruiken. Om thuis je eigen massageolie te maken, kun je een van de volgende oliën gebruiken:
- Jojobaplantolie is een zeer heilzame olie voor je huid vanwege de constitutie, die erg lijkt op talg. Jojoba is een uitstekende draagolie voor pijnstillende essentiële oliën. Het helpt de oliën om gemakkelijker in de huid te dringen.
- Sint-Janskruid plantaardige olie kan de pijnstillende eigenschappen van veel essentiële oliën helpen versterken , omdat het een ontstekingsremmend effect heeft. Sint-janskruidolie heeft eigenschappen die kunnen helpen ontstekingen te verminderen als het plaatselijk wordt aangebracht.
- Plantaardige Arnica olie helpt spierpijn te verlichten, vooral wanneer het gebruikt wordt in combinatie met essentiële oliën. Arnica olie is rijk aan krachtige ontstekingsremmende bestanddelen. Dit olieachtige maceraat wordt aanbevolen als aanvulling op behandelingen om ontstekingen te verzachten. Het vermindert de vorming van blauwe plekken en vergemakkelijkt de resorptie ervan. Het verzacht en verlicht ook pijnlijke plekken.
Voorzorgsmaatregelen voor gebruik
- Gebruik essentiële oliën niet rechtstreeks op de huid zonder ze te verdunnen.
- Gebruik geen essentiële oliën als je zwanger bent of op jonge kinderen zonder eerst een gecertificeerde aromatherapeut te raadplegen.
- Gebruik niet te veel essentiële olie in een huismiddeltje. 4 druppels etherische olie per eetlepel draagolie is over het algemeen sterk genoeg.
Vraag medisch advies voor astmapatiënten en epileptici. Een etherische olie mag niet gebruikt worden door mensen die antistollingsmiddelen gebruiken of allergisch zijn voor salicylaten (aspirine), mensen met eczeem, astma, zweren, hernia’s of bloedingen, of mensen die een operatie ondergaan.
Het wordt ook aanbevolen om voor gebruik een allergietest uit te voeren met het mengsel zoals beschreven op deze pagina.
Essentiële oliën zijn een natuurlijke en effectieve oplossing voor het verlichten van spierpijn. Door ze op de juiste manier te gebruiken, kun je profiteren van hun ontstekingsremmende, pijnstillende en ontspannende eigenschappen om snel weer optimaal spiercomfort te krijgen.