Probiotica zijn levende micro-organismen waarvan is aangetoond dat ze de gezondheid van de gastheer ten goede komen als ze in de juiste doses worden gegeven. Lactobacillus- en Bifidobacterium-soorten worden het meest gebruikt als probiotica. De gist Saccharomyces boulardii en sommige soorten E. coli en Bacillus worden ook gebruikt. Tot de nieuwkomers behoren ook Clostridium butyricum, onlangs goedgekeurd als nieuw voedingsmiddel door de Europese Unie.
Een beetje geschiedenis :
Meer dan een eeuw geleden observeerde Elie Metchnikoff (professor aan het Institut Pasteur) gezondheidsvoordelen van bacteriën die melkzuur produceren. Deze voordelen leiden in feite tot een langere levensduur. Hij suggereerde dat “intestinale auto-intoxicatie” en de daaruit voortvloeiende veroudering daarom zouden kunnen verdwijnen door de microbiële flora van de darm te wijzigen, en ontwikkelde een dieet op basis van melk gefermenteerd door een bacterie die hij “Bulgaarse bacil” noemde.
In 1917, vóór de ontdekking van penicilline door Sir Alexander Fleming, isoleerde de Duitse wetenschapper Alfred Nissle een niet-pathogene stam van Escherichia coli. Deze soort werd geïsoleerd uit de ontlasting van een soldaat uit de Eerste Wereldoorlog die geen enterocolitis ontwikkelde tijdens een ernstige epidemie van shigellose. De geïsoleerde stam van Escherichia coli is een van de weinige voorbeelden van een probioticum dat geen melkzuurbacterie is.
Henry Tissier (van het Institut Pasteur) isoleerde een Bifidobacterium uit een kind dat borstvoeding kreeg met de bedoeling het toe te dienen aan met name kinderen met diarree. Hij ontdekte dat de bifidobacteriën de proteolytische bacteriën zouden vervangen die diarree veroorzaken. In Japan isoleerde dr. Minoru Shirota de stam Lactobacillus casei Shirota voor gebruik bij de uiteindelijke bestrijding van diarree-epidemieën.
Wat is de rol van probiotica ?
Melkzuurbacteriën, die al duizenden jaren worden gebruikt voor het conserveren van voedsel door fermentatie, kunnen inderdaad een dubbele rol spelen als agenten van voedselfermentatie en mogelijk als heilzame agentia voor de gezondheid. Bovendien is de functie van probiotica en prebiotica verweven met de microben die de darm bij mensen koloniseren.
Focus op prebiotica :
Prebiotica dienen als voedselbron voor gunstige commensale darmmicroben en bevorderen zo de gezondheid. Het concept van prebiotica is echter recenter dan dat van probiotica. Het werd voor het eerst aangeboden in 1995 door Gibson en Roberfroid.
De toediening of het gebruik van prebiotica of probiotica heeft echter tot doel de darmomgeving, zelf gedomineerd door biljoenen commensale microben, te beïnvloeden om
helpen bij het verbeteren van de menselijke gezondheid.
Wat zijn de meest voorkomende prebiotica ?
- Oligofructose
- Inuline
- Galacto-oligosacchariden
- Lactulose
- Oligosacchariden in moedermelk
Fermentatie van oligofructose in de dikke darm genereert inderdaad een groot aantal fysiologische effecten, waaronder een toename van het aantal bifidobacteriën in de dikke darm, een toename van de opname van calcium, een toename van het gewicht van de ontlasting, een verkorting van de tijd. doorvoer, evenals een afname van bloedlipiden.
Er wordt verondersteld dat de toename van bifidobacteriën in de dikke darm de gezondheid ten goede komt door de productie van verbindingen die potentiële pathogenen remmen door te verminderen het gehalte aan ammoniak in het bloed en het produceren van vitamines en spijsverteringsenzymen. Symbiotica zijn in feite geschikte combinaties van prebiotica en probiotica. Een symbiotisch product heeft een pre- en probiotisch effect.
Enkele klinische toepassingen van verschillende pre- en probiotica bij verschillende pathologieën :
Vooral de veranderingen in de darmmicrobiota die worden veroorzaakt door een ultrabewerkt westers dieet, bevorderen de ontwikkeling van neurodegeneratieve ziekten.
Bij de ziekte van Parkinson worden inderdaad veranderingen in de microbiota waargenomen, zoals intestinale dysbiose.
Evenzo wordt een verandering in de microbiota waargenomen bij de ziekte van Alzheimer, een duidelijke verbetering van de symptomen werd waargenomen bij een patiënt met de ziekte van Alzheimer na een fecale microbiota-transplantatie voor Clostridium difficile-infectie.
Bepaalde probiotica kunnen een aangeboren immuunrespons (fagocytose, cytokines) bij gezonde personen stimuleren, waardoor het verloop van infectieuze episodes (in het bijzonder virale gastro-enteritis bij kinderen) wordt verkort of beschermende antilichamen tijdens vaccinaties toenemen.
-
Behandeling van acute diarree :
Er is echter aangetoond dat verschillende soorten probiotica nuttig zijn bij het verminderen van de ernst en duur van acute infectieuze diarree bij kinderen. Orale toediening van probiotica vermindert de duur van acute diarreeziekte bij kinderen met ongeveer één dag.
-
Preventie van diarree door antibiotica :
Bij de preventie van met antibiotica samenhangende diarree zijn er sterke aanwijzingen voor de werkzaamheid van probiotica bij volwassenen en kinderen bij antibioticabehandeling.
-
-
Preventie van door straling veroorzaakte diarree :
-
De darmflora speelt inderdaad een belangrijke rol bij door straling veroorzaakte diarree. Het versterkt de functie van de darmbarrière door de aangeboren immuniteit te verbeteren en de herstelmechanismen van de darm te stimuleren. Probiotica kunnen nuttig zijn bij de preventie en behandeling van door straling veroorzaakte diarree.
-
Preventie en behandeling van hepatische encefalopathie :
Prebiotica zoals lactulose worden vaak gebruikt bij de preventie en behandeling van hepatische encefalopathie.
-
Immuunrespons :
Verschillende stammen van pre- en probiotica zijn nuttig bij het versterken van de immuunrespons bij acute infectieziekten.
-
Chronische inflammatoire darmziekte :
-
Colitis ulcerosa
-
Van sommige probiotica is aangetoond dat ze veilig en even effectief zijn als conventionele behandelingen. Ze veroorzaakten een hogere respons en remissie bij colitis ulcerosa.
Een vermindering van het opgeblazen gevoel en gasvorming in de darm is het resultaat van een behandeling met probiotica; een paar verrekkingen kunnen bovendien de pijn verlichten en algehele verlichting bieden.
Het gebruik van probiotica leidt tot een duidelijke verbetering van de symptomen van prikkelbare darm (of functionele colopathie):
- Lactobacillus reuteri vermindert de proliferatie van pathogene bacteriën, verbetert de kwaliteit van de microbiota en de resulterende gezondheid, het zou een stof uitscheiden genaamd reuterin die de groei van grampositieve en gramnegatieve bacteriën, gisten, schimmelstoffen en protozoa remt.
- Bifidobacterium bifidum vermindert symptomen van prikkelbare darm en verbetert de kwaliteit van leven
- Lactobacillus plantarum vermindert pijn en winderigheid bij functionele colopathie of “prikkelbare darmsyndroom”, verbetert de lokale immuniteit en de functie van de epitheliale barrière
- Lactobacillus gasseri is ontstekingsremmend bij chronische inflammatoire darmaandoeningen
-
-
Koliek
-
Van bepaalde soorten probiotica is aangetoond dat ze effectief zijn bij het verminderen van huilen met koliek bij zuigelingen die borstvoeding krijgen.
Streptococcus thermophilus en Lactobacillus delbrueckii verbeteren de vertering van lactose en verminderen de symptomen die verband houden met lactose-intolerantie.
-
-
Necrotiserende enterocolitis
-
Suppletie met probiotica vermindert ook het risico op necrotiserende enterocolitis bij te vroeg geboren baby’s.
-
Vaginale infecties :
Lactobacillus casei rhamnosus induceert regeneratie van de vaginale flora na een antibioticabehandeling voor bacteriële vaginose en vermindert het terugkeren van mycose bij vrouwen die lijden aan terugkerende vulvovaginale candidiasis. Lactobacillus crispatus is overheersend in de gezonde vaginale microbiota, het synthetiseert grote hoeveelheden melkzuur met antimicrobiële en immunomodulerende eigenschappen. Het kan worden gebruikt als een preventief probioticum tegen vaginale infecties of als aanvulling op een antibioticum of antischimmelbehandeling.
Lactobacillen en bifidobacteriën spelen inderdaad een gunstige rol bij angst en mentale symptomen van chronische vermoeidheid.
Wat zijn de voorzorgsmaatregelen bij het gebruik van probiotica ?
- Gecontra-indiceerd bij immuungecompromitteerde of onevenwichtige diabetespatiënten
- Niet aanbevolen voor mensen met een veneuze katheter (risico op Lactobacillus bacteriëmie)
- Vermijd CLA-suppletie bij zwangere vrouwen
- Niet gebruiken bij een verzwakt immuunsysteem door ziekte (aids, lymfoom) of medische behandeling (corticosteroïdtherapie, chemotherapie, radiotherapie)
- Niet gebruiken bij misselijkheid, koorts, braken, diarree met bloed of ernstige pijn in de maag
Voedingsmiddelen die probiotica bevatten, zijn echter onderwerp van veel onderzoek. Door hun interacties met bacteriën en immuuncellen in het spijsverteringskanaal spelen ze een preventieve en genezende rol. Of het nu gaat om spijsverteringspathologieën als soms extra-spijsvertering
A découvrir dans la même thématique
Hebben probiotica een verband met de gezondheid van de huid?
Welke probiotica kiezen? Focus op het merk Probiolog
Probiotica voor tieners: Geef de spijsvertering van je tiener een boost!
Farmacomicrobiomica of de invloed van geneesmiddelen op de microbiota
Tieners, acne en probiotica: de strijd tegen acne
Probiotica, prebiotica, postbiotica: de fascinerende wereld van biotica